Kto może, niech pomoże - Postaci wspierające

 Ohayo! a może Luwr!

Dziś kończymy temat książki 45 Master Characters Victorii Lynn Schmidt, a dokładniej jej ostatniej (poza podróżami bohatera i bohaterki, które wbrew nazwą, nie są wcale bezsprzecznie związane z daną płcią), czyli bohaterów pobocznych.

Opowiem o aż 13 różnych archetypach, więc lepiej już zaczynajmy!

Czym są postaci wspierające (Supporting Characters)?

Krótko mówiąc, to wszystkie postaci, które nie są postaciami głównymi (ani antagonistami). Mogą one pomagać i szkodzić, tworzyć konflikt i utrudniać działania bohatera. Mogą także uwidaczniać pewne cechy bohatera, wady, przeszłość czy marzenia.

Mówiąc inaczej, postaci wspierające to wszystkie postaci, które nie są ani głównym bohaterem ani antagonistą.

Podobnie jak bohaterów/złoczyńców można było dzielić ze względu na ich płeć, tak postaci wspierające dzielą się ze względu na swoją relację z bohaterem:

• przyjaciele - głównie mu pomagają
• rywale - głównie mu przeszkadzają
• symbole - reprezentują różne cechy bohatera

Oczywiście, jeśli zechcemy rozwinąć te postaci, mogą być one przedstawicielami omawianych przeze mnie archetypów męskich lub żeńskich.

Zacznijmy więc:

Przyjaciele (Friends)

Przyjaciele są zdecydowanie najbardziej wspierający ze wszystkich bohaterów pobocznych. Zazwyczaj bowiem widzimy ich jednak w pozytywnym świetle, co wcale nie oznacza, że nie mogą być postaciami negatywnymi (np.: Gordon Gekko) ani stwarzać problemów.

Jednak zazwyczaj są to ci mistrzowie, mentorzy, przyjaciele i ukochani, których uwielbiamy.

Mag (Magi)

Magowie to, wbrew nazwie, nie tylko czarodzieje. To swoiści mentorzy, którzy początkowo nie są zbyt chętni do nauczania bohatera, ale później coś się w nich zmienia i powoli zaczyna lubić swojego ucznia. Są głosem rozsądku.

Jedną z ciekawych rzeczy o magach jest to, że mają oni moc, by rozwiązać wiele problemów na drodze bohatera, ale z niej nie korzystają, by bohater sam mógł je rozwiązać i się czegoś nauczyć.

Magowie mogą wprowadzać konflikt poprzez:

• zazdroszczenie bohaterowi jego osiągnięć bez niego.
• uczenie trudnych lekcji
• zachowywanie potrzebnych informacji dla siebie
• dawanie nieprawdziwych informacji, by czegoś nauczyć bohatera
• odmawianie pomocy

A więc magowie to archetyp, który jest świetnym nauczycielem, choć jego metody nie są zbyt przyjemne.

Mentor

Mentorzy są stosunkowo podobni do mistrzów, ale różni. W pewien sposób, przypominają samego bohatera, a przez to oferują swoją pomoc dobrowolnie, a może nawet zmuszać bohatera do wyruszenia w drogę.

Później mentor może stać się osobą, której bohater będzie musiał pomóc.

Mentorów możemy podzielić na dwie kategorie:

• negatywnego - kochającego status mentora, a przez to nienawidzącego, gdy jego uczeń go przerasta. Może z nim również rywalizować, jeśli różnica wieku między nimi nie jest zbyt wielka.
  Przykład: Gordon Gekko z Wall Street
• pozytywnego - widzącego siebie w bohaterze i uważającego, że jeśli bohater osiągnie cel, będzie on osiągnięty również przez niego. Może również osiągnąć swoje własne, indywidualne cele poprzez bohatera.
  Przykład: Morfeusz z Matrixa.

Mentorzy mogą wprowadzać konflikt:

• wyrzucając bohaterowi, że ich przerósł
• uważając, że wiedzą lepiej
• zdradzając bohatera i wykorzystując jego ufność w stosunku do nich (negatywna odmiana)
• poprzez wyrzuty sumienia u bohatera, sprawiające, że chce ich opuścić (choć to już nie ich wina)

Są więc postaciami, które łatwo polubić. Są trochę jak bohaterowie, więc relacja między nimi jest bardzo ciekawa (podobna trochę do Symboli).

Najlepszy przyjaciel (Best Friend)

Postać dobrze znana i lubiana! Najlepszy przyjaciel jest zawsze przy bohaterze. Bardzo często jest tym, co uziemia bohatera w znanym mu świecie (co jest dobre w urban fantasy, ale niekoniecznie w innych gatunkach). Najlepsi przyjaciół bardzo dbają o swoich przyjaciół, czasami będąc nawet zazdrosnymi, gdy pojawiają się inne postaci. Ogólnie, często nie lubią zmian, ale jeśli cały czas są wraz z bohaterem, będą musieli się zmienić. Czasami dość dosłownie w wampira jak Simon Lewis.

Wprowadzają konflikt:

• dając złe porady, nie zdając sobie z tego sprawt
• nie chcąc zmiany bohatera
• zazdroszcząc bohaterowi
• oddalając bohatera od celu poprzez odwracanie jego uwagi od niego.
• zazdroszcząc innym relacji z bohaterem.

Wszystko co BF robi i sobą reprezentuje, ma na celu utrzymanie przyjaźni z bohaterem.

Ukochany (Lover)

Ukochani to obiekty miłości bohatera, lecz nie koniecznie romantycznej. Może to równie dobrze być rodzina albo zwierzęta. Oprócz tego, że mogą stanowić trofeum (niestety, ale nie oszukamy klasycznych schematów), Ukochane osoby mogą być również jedynymi, którzy wierzą w bohatera.

Mogą wprowadzać konflikt:

• dając bohaterowi ultimatum, które może zagrażać jego misji
• nie rozumiejąc czegoś i powodując przez to kłopoty
• próbując pomóc, ale powodując jeszcze większe problemy
• będąc porwanym, przez co bohater musi ich uratować
• gdy ich związek z bohaterem jest zakazany (np.: z powodów rasowych, klasowych czy orientacji)

Ukochani więc są bohaterami, którzy są bardzo mocno związani emocjonalnie z bohaterami. To ich często należy uratować, ale w zamian bohater może zyskać potrzebne mu wsparcie.

Rywale (Rivals)

Rywale są postaciami, które są definiowane przez kłopoty, jakie tworzą dla bohaterów.

Nie są antagonistami, gdyż ich cele nie są przeciwstawne celowi bohatera, ale często ich zachowanie miesza w jego życiu.

Czasami oczywiście rywale są bardziej przeciwni bohaterom a czasami mogą być ich przyjaciółmi, którzy mają tyle farta, że meteor uderzy ich dwa razy w tym samym miejscu.

Dżoker (Joker)

Dżokerzy są postaciami, które uwielbiają rozrywkę, śmiech i zabawę. To właśnie czyni ich tak niebezpiecznymi. Są idealni do rozluźniania napięcia, ale czasami to napięcie jest potrzebne, chociażby po to, by coś ważnego przekazać. 

Dżokerzy ciągle żartują, by poczuć się lepiej.

Często znają również sekrety innych, co wykorzystują, by kogoś poniżyć. Albo zyskać władzę - w końcu wiedza to potęga.

Oczywiście, nie muszą być przez to od razu postaciami negatywnymi. Mogą być po prostu paplami.

Tworzą w historii konflikt:

• doprowadzając bohatera do szaleństwa poprzez ciągłe żądanie od niego uwagi
• sprawiając, że bohater go unika
• robiąc psikusy, które utrudniają dotarcie do celu
• dając fałszywe informacje

Nie ukrywam, że to jeden z moich ulubionych archetypów. Jeśli Dżoker jest wystarczająco inteligentny, potrafi zręcznie przejąć kontrolę nad sytuacją. I to tak chaotycznie, że samo Limbo dałoby mu nagrodę! To tricksterzy, którzy dają mogą świetnie namieszać w historii, tworząc olbrzymi konflikt, czego genialnym przykładem jest Mister Sinister (Nathaniel Essex) z Marvela, który de facto wywołał obecne wielkie wydarzenie w X-menach - Sins of Sinister.

Błazen (Jester)

Błazny są podobne do Dżokerów, ale w przeciwieństwie do nich mają wyraźnie pozytywny stosunek do bohatera, a ich działania na jego szkodę są wyraźnie przypadkowe.

Bardzo często wpadają w tarapaty, podejmując jakieś ryzyko, co prowadzi do katastrofy.

Wiecie, coś w stylu ciekawski dzieciak otwiera puszkę Pandory!

Tworzy konflikt:

• podążając za bohaterem, siejąc chaos
• wpadając w kłopoty
• ignorując bohatera, gdy ten wreszcie każe mu odejść.

Oczywiście, choć zdecydowanie postaci Błaznów są niebezpieczne dla siebie i swojego otoczenia, zazwyczaj są lubiane przez bohatera. Dopiero wielkie wydarzenie może spowodować, że zechce on się ich pozbyć.

Nemezis (Nemesis)

Nemezis to najgorsze z archetypów Rywali postaci. Są kierowane indywidualną niechęcią, jeśli nie wprost nienawiścią, do bohatera. Czasami same nie wiedzą, skąd się to bierze, bo ta relacja może trwać latami. Czasami polega to jednak na zazdrości.

Zazwyczaj mają dość cywilizowane układy z innymi, lecz gdy są sam na sam z bohaterem, stają się wredni. Tylko czekają, by namieszać mu w życiu.

Ale jednocześnie czasami nie potrafią żyć bez bohatera, którego mogliby dręczyć. Wiecie "Lubię mieć wroga", ale mniej bajkowo.

Tworzą konflikt: 

• ciągle czekając na porażkę bohatera
• tworząc kolejne przeszkody dla bohatera

Śledczy (Investigator)

Śledczy to głos rozsądku. Tylko że w chwilach, gdy nie jest potrzebny! I się wtrąca.

Z uwagi na swoją niepewność siebie, muszą zawsze znać całą sytuację, by podjąć decyzję i wymuszają takie samo zachowanie u innych. Swój strach przed popełnieniem błędu transformują w miłość do procedur i innej papierkowej roboty.

To świetne postaci do zatrzymania bohatera, dopóki stawka nie będzie zbyt wielka.

Co ciekawe, śledczy mogą być zazdrośni o osiągnięcia bohatera, a sam bohater może być początkowo wdzięczny za otrzymaną uwagę. Dopiero później zaczyna go to wkurzać.

Tworzą konflikt:

• spowalniając rozwój historii poprzez ciągłe zadawanie pytań
• odwracając uwagę bohatera w inne strony niż cel

Moim zdaniem Śledczy może być jedynym odpowiedzialnym dorosłym w historii, który jednak wybiera moment na bycie odpowiedzialnym w momencie, gdy to niekoniecznie potrzebne. Może to być jednak postać, która trochę nauczy bohatera o odpowiedzialności i konsekwencjach działań.

Pesymista (Pesimist)

To się nigdy nie uda! - oto motto Pesymistów!

Są oni postaciami, które po prostu nie wierzą w bohatera. Nigdy nie podejmują ryzyka, chyba że mają myśli samobójcze. Dlatego też ciągle sprzeciwiają się bohaterowi, który jest jednak zazwyczaj bardzo proaktywną postacią.

Tworzą konflikt:

• podważając działania bohatera
• sprawiając, że bohater czuje się przegranym jeszcze nim wyruszy w podróż
• sprawiając, że bohater podejmuje złe (choć ostrożne) decyzje
• opóźniając działania bohatera, dopóki stawka nie wzrośnie za bardzo
• zdradzając bohatera, uważając, że jego działania są bez sensu

Medium (Psychic)

Media to osoby z wiedzą albo przynajmniej za takie się uważają.

Podobnie jak mentorzy, media dzielą się na negatywne i pozytywne.

Media negatywne uważają się za wszechwiedzące, myśląc, że są lepsze od innych ludzi. Jeśli nie mają ("jakimś cudem") racji, jest to "z pewnością" spowodowane przez coś zewnętrznego, jak na przykład retrogradację Merkurego.

Pozytywne media dają rady, chcąc jak najlepiej dla bohatera, ale nie dla jego ego. Dlatego walą prosto z mostu, jeśli muszą. Poza tym często nie chcą uwagi za swoje zasługi.

Mogą wprowadzać konflikt:

• zatrzymując ważne informacje dla siebie
• mieszając w planach bohatera
• uważając, że wiedzą lepiej
• napełniając bohaterów lękiem, dzięki swoim "przepowiedniom"

Media mogą pracować jako detektywi, psycholodzy czy, jakże by inaczej, wróżki (po angielsku psychics).

Symbole (Symbols)

Symbole to postaci odzwierciedlające jakieś cechy bohatera. Istnieją głównie po to, by bohater mógł się w nich przejrzeć i zrozumieć lepiej siebie.

Dzięki temu bohater może przejść zmianę, akceptując bardziej siebie, utwierdzając się w drodze do celu lub w ogóle ustanawiając sobie ten cel.

Cień (Shadow)

Cienie to postaci odbijające wady i mroczne strony bohatera. Cechy te mogą być wyolbrzymione, by lepiej wybrzmiały.

Jeśli bohater stawi czoło Cieniowi, będzie mógł wyleczyć się ze swoich wad. Albo je zaakceptować jako część siebie!

W każdym razie, będzie mógł się uleczyć.

Tworzą konflikt:

• powodując emocjonalne zamieszanie
• będąc siłą równomierną do bohatera, dopóki ten nie rozpozna ich jako Cienie

Zagubiona Dusza (Lost Soul)

Zagubione Dusze to postaci znajdujące się w podobnej sytuacji, co bohater kiedyś, a więc odbijają jego przeszłość. Uwidaczniają również to, co bohater poświęcił i odrzucił w drodze do celu.

ZD mogą nie wiedzieć, jak zmienić swoje życie, a może nawet nie chcieć zmienić swojego życia. Jest im dobrze tak, jak jest. Może to być dla bohatera niebezpieczne, gdyż sprawia, że ten zaczyna się zastanawiać nad wartością swego celu i tym, czy warto było dla niego wszystko poświęcać.

Tworzą konflikty:

• przekonując , że ich życie jest dobre, co może skłonić bohatera do cofnięcia się w rozwoju
• ciągle przypominając, kim bohater może się stać, jeśli mu się nie uda
• powodując u bohatera ciągłe wyrzuty sumienia za jego osiągnięcia
• próbując pomóc bohaterowi, robiąc coś drastycznego, ale z koszmarnym wyczuciem czasu.

Wzór (Douple)

Wzory to postaci, na których bohater chce się wzorować i kim w przyszłości chce się stać.

Bardzo często są nieuchwytnymi ekspertami w danej dziedzinie, których nieuchwytność może polegać na dystansie czasowym czy klasowym.

W najlepszym wypadku mogą się stać guru albo nawet mentorem bohatera.

W najgorszym jednak mogą okazać się złymi ludźmi i zmuszając bohatera do zaprzestania stawiania ich na piedestale, jak to chociażby stało się z Anakinem Skywalkerem, który był wzorem dla swojego syna.

Tworzą konflikt:

• zatrzymując bohatera przed zostaniem takimi samymi jak oni
• będąc niemożliwym do odwzorowania dla bohatera, przez co ten musi stać się własną osobą

I to już koniec tych archetypów!

Pamiętajcie jednak, że bohaterowie poboczni mogą być czymś więcej w historii niż tylko rolą. Możemy ich rozwinąć w ciekawy sposób, dać im charakter. Cień nie musi być tylko cieniem, a najlepszy przyjaciel tylko najlepszym przyjacielem. Dobrym tego przykładem jest Anakin Skywalker, którzy w Gwiezdnych Wojnach był zarówno Wzorem dla Luke'a, jak  i antagonistą. Możemy dać im osobowość, która może sprawić nawet, że będą jeszcze bardziej lubiani niż właściwi bohaterowie.

A ja się już z wami żegnam!

Bye!